ประวัติความเป็นมา
พุทธศักราช ๒๕๓๐ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ได้กำหนดเป้าหมายทางการศึกษาโดยมุ่งที่จะสนองนโยบายของรัฐบาลตามแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ ๖ (พ.ศ. ๒๕๓๐ - ๒๕๓๔) ที่จะให้สถาบันอุดมศึกษาดำเนินการผลิตบัณฑิต การวิจัยการบริการทางวิชาการแก่สังคมและบำรุงศิลปวัฒนธรรมอย่างมีคุณภาพและประสิทธิภาพพร้อมกับส่งเสริมการวิจัยเพื่อการพัฒนาชนบท และอุตสาหกรรมตลอดจนการให้การบริการแก่สังคมโดยเน้นที่การศึกษาต่อเนื่อง มหาวิทยาลัยได้เล็งเห็นข้อจำกัดทางด้านศักยภาพของพื้นที่ของมหาวิทยาลัยเขตการศึกษาอำเภอเมืองเชียงใหม่ที่ในขณะนั้นมีการใช้ที่ดินอย่างหนาแน่น และไม่สามารถรองรับการขยายตัวของโครงการพัฒนาการศึกษาขนาดใหญ่ได้และได้ประมาณความต้องการพื้นที่สำหรับการขยายงานทางวิชาการในอนาคตเพื่อรองรับการพัฒนาไปสู่เป้าหมายข้างต้นไว้ระหว่าง ๔,๐๐๐ - ๕,๐๐๐ ไร่ซึ่งได้มาจากแบบสอบถามการประมาณความต้องการใช้พื้นที่เพิ่มขึ้นของคณะต่างๆในมหาวิทยาลัย เมื่อเดือนตุลาคม พ.ศ.๒๕๒๙ มหาวิทยาลัยได้แต่งตั้งคณะทำงานเพื่อเลือกหาพื้นที่และได้พิจารณาพบว่าพื้นที่บริเวณป่าสงวนแห่งชาติป่าแม่ธิ-แม่ตีบ-แม่สาร จังหวัดลำพูนเป็นพื้นที่ที่มีความเหมาะสม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่จึงได้ทำเรื่องขอพื้นที่จากกรมป่าไม้โดยดำเนินการตามขั้นตอนมาตั้งแต่ปี พ.ศ. ๒๕๓๔ และได้รับอนุมัติให้ใช้ประโยชน์ในพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติดังกล่าวจากกรมป่าไม้ตามหนังสือฉบับที่ ๒๐๗/ ๒๕๓๕ ลงวันที่ ๑๗ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๓๕ อธิบดีกรมป่าไม้โดยการอนุมัติของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ได้จัดทำประกาศกำหนดให้มหาวิทยาลัยเชียงใหม่เข้าใช้ประโยชน์ภายในเขตป่าสงวนแห่งชาติป่าแม่ธิ-แม่ตีบ-แม่สารในท้องที่ตำบล ศรีบัวบาน อำเภอเมือง จังหวัดลำพูนเพื่อใช้ประโยชน์ในการขยายงานทางวิชาการของมหาวิทยาลัยได้เป็นพื้นที่ ๔,๗๒๖ ไร่ ๒ งาน ๙๕ ตารางวา ในพื้นที่ทั้งหมดของกรมป่าไม้ ๑๑,๗๑๙ ไร่ในบริเวณที่ได้รับอนุมัติตามแผนที่-๐๒ คือ บริเวณนอกเหนือจากพื้นที่สวนป่า และพื้นที่ทำกินและเอกชนขอใช้ประโยชน์ที่มีการระบุลงสีดำในแผนที่ตั้งแต่วันที่ ๑๗ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๓๕ ถึงวันที่ ๑๖ กรกฎาคม พ.ศ.๒๕๖๕ รวมเวลา ๓๐ ปี ในปีพ.ศ. ๒๕๔๓ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ได้เห็นถึงความจำเป็นที่ต้องมีการดำเนินการเพิ่มเติมให้เกิดความพร้อมเพื่อประโยชน์ในการขยายงานทางวิชาการต่อไปอีกทั้งจากนโยบายการเปลี่ยนสถานะให้เป็นมหาวิทยาลัยในกำกับของรัฐทำให้ต้องมีการจัดการเตรียมความพร้อมเพื่อบริหารงานของตนเองได้อย่างมีประสิทธิภาพและได้จัดตั้งคณะทำงานเพื่อโครงการออกแบบวางผังแม่บท ๓๐ปี ศูนย์การศึกษามหาวิทยาลัยเชียงใหม่ “หริภุญไชย” จังหวัดลำพูนขึ้น โดยมอบหมายให้ คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ร่วมกับคณาจารย์จากคณะวิศวกรรมศาสตร์และผู้เชี่ยวชาญเฉพาะสาขาจากภายนอกรับผิดชอบทำการศึกษาออกแบบวางผังให้สามารถนำไปใช้ในการดำเนินการจัดตั้งศูนย์การศึกษาฯ ออกแบบวางผังแม่บท ๓๐ ปี ศูนย์การศึกษามหาวิทยาลัยเชียงใหม่ “หริภุญไชย” จังหวัดลำพูน สามารถสนองนโยบายของมหาวิทยาลัยได้อย่างสมบูรณ์พร้อมทั้งสอดคล้องและเอื้อประโยชน์ให้ได้ทั้งในระดับชุมชน ระดับท้องถิ่นระดับภูมิภาคและในระดับมหภาคและมหาวิทยาลัยได้เริ่มดำเนินการ ก่อสร้างอาคารและให้บริการด้านการเรียนการสอน ตั้งแต่ปี 2549 เป็นต้นมา